نشریه جغرافیا و مخاطرات محیطی به عنوان عضوی از کمیته اخلاق در نشر (COPE)، متعهد به رعایت بالاترین استانداردهای اخلاقی در تمامی مراحل فرآیند نشر است. این نشریه به طور کامل از رهنمودهای COPE پیروی می‌کند و اطمینان حاصل می‌کند که دبیران، داوران و نویسندگان این اصول را از مرحله ارسال مقاله تا انتشار رعایت می‌کنند.
.png){kind=logo}
لینک عضویت درCOPE :
https://publicationethics.org/members/geography-and-environmental-hazards
سیاست دسترسی آزاد
نشریه جغرافیا و مخاطرات محیطی یک نشریه با دسترسی آزاد است به این معنی که تمام مطالب به صورت رایگان و بدون هزینه برای کاربر یا موسسه وی در دسترس است. کاربران مجاز به خواندن ، بارگیری ، کپی ، توزیع ، چاپ ، جستجو و یا لینک دادن به متن کامل مقالات ، یا استفاده از آنها برای اهداف قانونی دیگر هستند مادامی که به آنها به‌درستی استناد شود، بدون این که از ناشر یا نویسنده اجازه قبلی بگیرند.
این نشریه دسترسی آزاد فوری به محتوای خود را بر اساس این اصل فراهم می‌کند که در دسترس قراردادن تحقیقات به‌صورت رایگان برای عموم، از تبادل جهانی بیشتر دانش پشتیبانی می‌کند.
سیاست نشریه در قبال هوش مصنوعی و مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs)
در راستای رهنمودهای COPE، جغرافیا و مخاطرات محیطی اجازه استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی و مدل‌های زبانی بزرگ را تنها به منظور کمک به نگارش بخش‌های خاصی از مقالات، مانند "روش‌ها"، می‌دهد. با این حال، این ابزارها به عنوان نویسنده یا همکار شناخته نمی‌شوند. مسئولیت کامل صحت و یکپارچگی محتوای مقاله بر عهده نویسندگان است. استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی باید به صورت شفاف در مقاله ذکر شود و مسئولیت نهایی مقاله همچنان بر عهده نویسندگان خواهد بود.
مسئولیت‌های ناشر
ناشر نشریه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دانشگاه فردوسی مشهد (FUM)، نقش حیاتی در حفظ یکپارچگی، حرفه‌ای‌گرایی و پایداری نشریه ایفا می‌کند. وظایف ناشر شامل موارد زیر است:
1. حفظ استقلال سردبیری: اطمینان از اینکه تصمیمات سردبیری بدون تأثیر عوامل تجاری یا نهادی گرفته می‌شوند.
2. نظارت اخلاقی: حمایت از نشریه در پایبندی به استانداردهای اخلاقی COPE و رسیدگی به هرگونه تخلف یا رفتار غیراخلاقی.
3. تأمین زیرساخت‌ها و پشتیبانی: فراهم کردن منابع، زیرساخت‌ها و ابزارهای لازم برای تسهیل فرآیندهای سردبیری و انتشار.
4. رعایت قوانین و حقوق مالکیت معنوی: اطمینان از رعایت قوانین حق چاپ، افترا و مالکیت معنوی در تمامی انتشارات.
5. دسترسی و حفاظت از محتوا: حفظ دسترسی بلندمدت به محتوای نشریه از طریق بایگانی مناسب و اتخاذ سیاست‌هایی برای حفاظت از محتوای دیجیتال.
فرآیند داوری
این نشریه از فرآیند داوری دو سویه ناشناس استفاده می‌کند که در آن هویت نویسندگان و داوران در طول فرآیند ارزیابی محرمانه باقی می‌ماند. هر مقاله توسط حداقل دو متخصص حوزه مربوطه بررسی می‌شود. داوران بر اساس تخصص خود انتخاب شده و موظف به ارائه ارزیابی‌های منصفانه، بی‌طرفانه و سازنده در بازه زمانی تعیین شده هستند. سردبیر این فرآیند را نظارت کرده و بر اساس بازخورد داوران، کیفیت علمی مقاله و هم‌خوانی آن با محورهای نشریه تصمیم نهایی در خصوص پذیرش مقاله را می‌گیرد.
شفافیت و برابری در داوری
نشریه جغرافیا و مخاطرات محیطی تضمین می‌کند که ارزیابی مقالات بدون در نظر گرفتن ملیت، جنسیت یا وابستگی‌های نهادی نویسندگان انجام شود. بازخورد دقیق داوران در اختیار نویسندگان قرار گرفته و شفافیت در تمامی مراحل فرآیند داوری حفظ می‌شود.
دسترسی به داده‌ها
نویسندگان موظف هستند هنگام ارسال مقاله، بیانیه‌ای درباره دسترسی به داده‌ها ارائه دهند. برای تسهیل تحقیقات آینده، نویسندگان باید تمام داده‌های مربوطه را در صورت امکان از طریق مخازن عمومی قابل دسترس قرار دهند و در صورت درخواست، دسترسی به داده‌ها را فراهم کنند.
تأییدیه‌های اخلاقی و رضایت آگاهانه
مقالات شامل تحقیقات انسانی یا حیوانی باید همراه با مدارک تأییدیه اخلاقی از نهادهای مربوطه باشند. نویسندگان همچنین باید اظهاراتی مبنی بر رضایت آگاهانه شرکت‌کنندگان، در صورت لزوم، ارائه دهند. عدم رعایت این الزامات ممکن است منجر به رد مقاله شود.
مسئولیت‌های دبیران
1. تصمیم‌گیری درباره انتشار: سردبیر نشریه مقالات را بر اساس سهم علمی و فکری آنها ارزیابی کرده و با توجه به بازخورد داوران و رعایت دستورالعمل‌های اخلاقی، تصمیم نهایی در خصوص پذیرش مقاله را می‌گیرد.
2. بی‌طرفی: تصمیمات سردبیری تنها بر اساس کیفیت، اهمیت و اصالت مقاله اتخاذ می‌شود و هویت یا وابستگی‌های نویسندگان تأثیری در این فرآیند ندارد.
3. محرمانگی: دبیران محرمانگی تمامی اطلاعات مربوط به مقالات ارسال شده را حفظ کرده و تنها با افراد مرتبط، مانند نویسندگان، داوران یا کارکنان تحریریه به اشتراک می‌گذارند.
4. رسیدگی به تخلفات اخلاقی: تخلفات اخلاقی مطابق با رهنمودهای COPE بررسی شده و بسته به نتایج تحقیقات، اقدامات اصلاحی از جمله اصلاح مقاله، بازپس‌گیری یا یادداشت سردبیر اتخاذ می‌شود.
وظایف داوران
1. ارزیابی بی‌طرفانه: داوران موظف به ارائه ارزیابی‌های منصفانه و حرفه‌ای هستند و باید از هرگونه انتقاد شخصی خودداری کنند.
2. محرمانگی: داوران باید مقالات ارسال شده را به صورت محرمانه نگه دارند و بدون اجازه سردبیر، آنها را با دیگران به اشتراک نگذارند.
3. پیشنهادات اخلاقی: داوران باید از توصیه به استناد مقالات خود، مگر در صورت توجیه علمی واضح، اجتناب کنند. چنین پیشنهاداتی باید با یادداشتی جداگانه برای سردبیر توضیح داده شود.
وظایف نویسندگان
1. اصالت مقاله: مقالات ارسال شده به جغرافیا و مخاطرات محیطی باید اصیل و منتشر نشده باشند. نویسندگان مسئولیت صحت و یکپارچگی مقاله خود را بر عهده دارند.
2. دقت در گزارش‌دهی: نویسندگان باید یافته‌های خود را با دقت گزارش دهند و در صورت درخواست، داده‌های خام را برای تأیید فراهم کنند.
3. اعلام تضاد منافع: هرگونه تضاد منافع که ممکن است بر تفسیر یافته‌ها تأثیر بگذارد باید اعلام شود.
4. رعایت اصول اخلاقی: نویسندگان باید تأیید کنند که تحقیقات آنها با استانداردهای اخلاقی مطابقت دارد، از جمله اخذ تأییدیه‌های لازم برای تحقیقات شامل موضوعات انسانی یا حیوانی.
اصلاحات پس از انتشار
نشریه امکان بحث و بررسی پس از انتشار را برای رفع خطاها یا بروزرسانی‌ها فراهم می‌کند. نویسندگان موظفند با تیم تحریریه همکاری کنند تا مسائل را اصلاح کنند، که ممکن است منجر به انتشار اصلاحیه، بازپس‌گیری یا یادداشت سردبیر شود.
تخلفات اخلاقی و پیامدها
هیئت تحریریه جغرافیا و مخاطرات محیطی تخلفات اخلاقی از جمله سرقت علمی، جعل داده‌ها یا مناقشات مرتبط با نویسندگی را به دقت بررسی می‌کند. مقالاتی که این تخلفات را شامل شوند، در مرحله بررسی رد خواهند شد. برای مقالات منتشر شده، این تخلفات منجر به بازپس‌گیری مقاله و اطلاع‌رسانی عمومی خواهد شد. نویسندگانی که در تخلفات دخیل باشند ممکن است از ارسال مقالات بعدی به نشریه منع شوند.
فرآیند اعتراض و شکایات
نویسندگان می‌توانند با تماس با سردبیر، نسبت به تصمیمات اعتراض کنند. اعتراض‌ها به طور مستقل بررسی شده و در صورت لزوم، مقالات ممکن است برای دور جدیدی از داوری ارسال شوند. شکایات مرتبط با نشریه را می‌توان به آدرس ایمیل geo.eh@um.ac.ir ارسال کرد و طی سه روز کاری به آنها پاسخ داده خواهد شد.