اخلاق انتشار و دستورالعملها
بهعنوان عضوی متعهد از کمیته اخلاق انتشار (COPE)، نشریه جغرافیا و مخاطرات محیطی استانداردهای اخلاقی سختگیرانهای را در طول فرایند انتشار رعایت میکند. این نشریه کاملاً به اصول COPE پایبند است و اطمینان حاصل میکند که سردبیران، داوران و نویسندگان از ارسال تا انتشار به این تعهدات اخلاقی پایبند باشند.
تأیید عضویت در COPE
برای تأیید به لینک زیر مراجعه کنید:
https://members.publicationethics.org/members/geography-and-environmental-hazards
بیانیه دسترسی آزاد
نشریه جغرافیا و مخاطرات محیطی بهصورت دسترسی آزاد فعالیت میکند و محتویات خود را بدون محدودیت و بهصورت رایگان در دسترس عموم قرار میدهد. خوانندگان میتوانند مقالات را دانلود، کپی، چاپ، توزیع و به آنها لینک دهند، مشروط بر اینکه استناد صحیحی به نویسندگان و ناشر داشته باشند.
این سیاست منعکسکننده مأموریت نشریه برای ترویج بهاشتراکگذاری دانش در سطح جهانی است.
تناوب انتشار
این نشریه بهصورت فصلنامه منتشر میشود و از طریق ارائه تحقیقات باکیفیت، انتشار بهموقع مسائل مهم مرتبط با جغرافیا و مخاطرات محیطی را تضمین میکند.
مقررات حق تألیف
بیانیه تضاد منافع (COI)
نویسندگان، داوران و ویراستاران موظفاند هرگونه تضاد منافع مالی، نهادی یا شخصی را که ممکن است بر پژوهش یا تصمیمات ویراستاری تأثیر بگذارد، افشا کنند. نویسندگان باید بیانیه تضاد منافع را در مقاله خود ارائه دهند و داوران در صورت وجود تضاد منافع، از پذیرش داوری خودداری کنند.
سیاست استفاده از هوش مصنوعی و مدلهای زبانی بزرگ (LLM)
مطابق با دستورالعملهای COPE، این نشریه استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی و مدلهای زبانی بزرگ را فقط برای کمک به نویسندگان در تهیه بخشهای خاصی از مقالات، مانند روششناسی، مجاز میداند. این ابزارها بهعنوان نویسنده یا همکار شناخته نمیشوند. نویسندگان باید استفاده از هوش مصنوعی را در مقالات خود اعلام کرده و بهطور کامل مسئولیت صحت و اعتبار اثر خود را بر عهده بگیرند.
مسئولیتهای ناشر
دانشگاه فردوسی مشهد با تضمین یکپارچگی و پایداری نشریه، وظایف زیر را بر عهده دارد:
فرایند داوری
این نشریه از سیستم داوری دوسو ناشناس استفاده میکند و هویت نویسندگان و داوران در طول ارزیابی محفوظ میماند. مقالات توسط حداقل دو داور با تخصص مرتبط بررسی میشوند. سردبیر بر اساس بازخورد داوران، شایستگی علمی و تطابق با اهداف نشریه، تصمیم نهایی را میگیرد.
برابری و شفافیت در داوری
تمام مقالات بدون توجه به پیشینه یا وابستگی نویسندگان ارزیابی میشوند. بازخورد دقیق برای اطمینان از شفافیت و وضوح فرایند ارائه میشود.
فرایند شناسایی سرقت علمی
نشریه از نرمافزار شناسایی سرقت علمی ( همیاب وiThenticate) برای تمامی مقالات ارسالشده پیش از آغاز فرایند داوری همتا استفاده میکند.
هیئت تحریریه
هیئت تحریریه شامل افرادی از زمینهها و موقعیتهای جغرافیایی و نهادی متنوع است که نشاندهنده تعهد نشریه به ارتقاء دیدگاه جهانی در دامنه تحقیقاتی آن است. جزئیات اعضای هیئت تحریریه، از جمله وابستگیها و تخصصها، در وبسایت نشریه در دسترس است.
دامنه و اهمیت بینالمللی
نشریه جغرافیا و مخاطرات محیطی به موضوعات مهم جهانی مانند مدیریت بحران، مخاطرات زیستمحیطی و تحلیل فضایی میپردازد. این نشریه از طریق تحقیقاتی که مناطق جغرافیایی و زمینههای فرهنگی مختلف را پوشش میدهد، به درک جامع این چالشها کمک میکند.
دسترسی به دادهها
نویسندگان باید بیانیهای روشن درباره دسترسی به دادهها ارائه دهند و اطمینان حاصل کنند که مجموعه دادههای مرتبط، ترجیحاً از طریق مخازن عمومی، قابل دسترسی است. دادهها باید به درخواست پژوهشگران ارائه شوند تا قابلیت بازتولید و تحقیقات بیشتر فراهم شود.
پایبندی به اصول اخلاقی
برای مطالعاتی که شامل انسان یا حیوانات هستند، نویسندگان باید شواهدی از تأییدیههای اخلاقی و در صورت لزوم، بیانیههای رضایت آگاهانه ارائه دهند. عدم رعایت این استانداردها ممکن است به رد مقاله منجر شود.
نقشها و مسئولیتها
یک نویسنده باید تمام چهار معیار زیر را داشته باشد:
🔹 اگر فردی تمامی این چهار معیار را نداشته باشد، باید در بخش تقدیر و تشکر ذکر شود اما به عنوان نویسنده درج نشود.
نشریه جغرافیا و مخاطرات محیطی متعهد به حفظ یکپارچگی و دقت در سوابق علمی است. این سیاست، رویههای اصلاح، بازپسگیری و ابراز نگرانی را مطابق با دستورالعملهای بازپسگیری COPE و بهترین رویههای صنعتی مشخص میکند.
اصلاحات جزئی زمانی منتشر میشود که خطا بر یکپارچگی، اعتبار یا درک نتایج پژوهش تأثیر نگذارد. نمونهها شامل:
فرایند:
اصلاحات عمده زمانی منتشر میشود که خطا بر یافتههای پژوهش تأثیر بگذارد اما نتیجهگیری را بهطور کامل بیاعتبار نکند. نمونهها شامل:
فرایند:
بازپسگیری زمانی انجام میشود که مقاله شامل تخلفات جدی اخلاقی یا خطاهایی باشد که یافتههای آن را بیاعتبار میکند. این اقدام مطابق با دستورالعملهای COPE در موارد زیر انجام میشود:
فرایند:
ابراز نگرانی زمانی منتشر میشود که درباره صحت یک مقاله تردید وجود داشته باشد اما بررسیها هنوز کامل نشده یا نتیجه مشخص نباشد. این اقدام در شرایط زیر انجام میشود:
فرایند:
نویسندگان میتوانند نسبت به تصمیمات اصلاح یا بازپسگیری اعتراض کنند. درخواست تجدیدنظر باید به سردبیر ارسال شده و شامل مستندات حمایتی باشد. این درخواست توسط یک کمیته اخلاقی مستقل بررسی شده و ممکن است با مشورت COPE همراه باشد.
شکایات درباره عملکرد نشریه باید به آدرس geo.eh@um.ac.ir ارسال شود و ظرف سه روز کاری تأیید دریافت خواهد شد.