بررسی قابلیت مدل دو بعدی HEC-RAS در تهیه نقشه خطر سیلاب در رودخانه قره چای رامیان، استان گلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان

2 دانشیار دانشگاه لرستان - خرم آباد- ایران

3 دانشگاه لرستان

4 گرگان

5 دانشگاه شهید چمران اهواز

10.22067/geoeh.2022.75557.1185

چکیده

با توجه به تغییرات ناگهانی در الگوهای بارش و شدت آنها ناشی از پدیده تغییر اقلیم، سیل به عنوان رایج‌ترین بلای طبیعی در حال وقوع است. در حالی که نمی‌توان جلوی بروز سیل را گرفت، اما اثرات این مخاطره را می‌توان با شناسایی دقیق مناطق مستعد سیل و اقدامات مدیریت و متناسب ریسک کاهش داد. حوزه آبخیز قره چای یکی از سرشاخه های گرگانرود در استان گلستان به عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شد که طی ده‌های اخیر رخدادهای سیلابی متعددی را تجربه نموده است. در این مطالعه به ارزیابی خطر سیل با استفاده از مدل هیدرولیکیHEC-RAS دوبعدی پرداخته است. مقادیر دبی رخداد سیلابی انتهای سال1397 و ابتدای سال 1398 به عنوان ورودی مدل لحاظ و بر اساس شواهد موجود در منطقه، ضرایب زبری مانینگ بهینه و واسنجی شد به منظور ارزیابی مدل HEC-RAS از شاخصهای آماری استفاده شد که همگی توصیف کننده شبیه سازی خوب مدل می باشند. نتایج نشان داد با افزایش دوره بازگشت گستره، عمق و میزان خطر ناشی از سیل افزایش می یابد به طوری که پهنه سیلاب در دوره بازگشت صدسال بخش‌هایی از روستای سیدکلاته را متأثر می سازد و کلاس خطر سیل در نقشه پهنه بندی شده عمدتاً در کلاس اول قرار دارد که حاکی از این است که حدود نیمی از بازه مورد مطالعه در کلاس خطر بسیار کم قرار دارند. نتایج مطالعه به منظور اتخاذ برنامه‌ها و استراتژی‌هایی مناسب با هدف سازگاری با شرایط تغییر اقلیم و به عنوان ابزار مدیریتی مناسب برای شناسایی مناطق سیلزده و درمعرض سیل کاربرد دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


CAPTCHA Image

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 03 خرداد 1402
  • تاریخ دریافت: 08 اسفند 1400
  • تاریخ بازنگری: 25 اردیبهشت 1401
  • تاریخ پذیرش: 04 خرداد 1401
  • تاریخ اولین انتشار: 03 خرداد 1402