The key components' explanation of increasing Tehran physical resilience against earthquakes with a structural analysis approach (Case study: District 10)

Document Type : Research Article

Authors

1 PhD student in Urban Planning, Islamic Azad University, West Tehran Branch, Tehran, Iran

2 Department of Geography and Urban Planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran

3 Assistant Professor of Urban Planning, Islamic Azad University, West Tehran Branch, Tehran, Iran

Abstract

The present study is a field research with a descriptive-analytical approach and seeks to answer the basic question: What are the key components of increasing physical resilience in the 10th district of Tehran in the future according to the current situation? In this research, in order to codify a theoretical framework at first, the subject is described in detail using the documentary method, literature and theoretical foundations, and then by relying on the environmental scanning technique and the Delphi method, the experimental data is extracted. The statistical population includes 20 urban experts and specialists. Also, the sampling method used is a purposive sampling. In the first step of the research, based on the review of theoretical texts and documents about resilience and dysfunctional urban texture with emphasis on the physical dimension, 41 variables were extracted and then in the next step, experts' opinions regarding the outcomes of these variables on each other through distribution of 20 Questionnaires were collected and finally the answers were analyzed using structural interaction analysis method in MICMAC software. In this analysis, the extent of direct and indirect effects of variables on each other and on the future trend of physical resilience in the district 10 of Tehran against earthquake was determined and then the key explanatory factors of the research topic were extracted. In the other words, out of a total of 41 influential initial variables, 11 variables were chosen as the key factors affecting the future trend of physical resilience in the district 10 of Tehran in the face of earthquakes. The aftermath of this study represents that the relationships of key components are so effectual and impressionable.

Keywords


این مقاله مستخرج از رساله دکتری نویسنده اول تحت عنوان «آینده‌نگاری سناریومبنا به­منظور تبیین مؤلفه‌های افزایش تاب‌آوری کالبدی شهر تهران در مقابله با زلزله (نمونه موردی: منطقه 10)»، به راهنمایی نویسنده دوم و مشاوره نویسنده سوم در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب است.

پوراحمد، احمد؛ زیاری، کرامت‌اله؛ ابدالی، یعقوب؛ اله‌قلی‌پور، سارا؛ 1398. تحلیل معیارهای تاب‌آوری در بافت فرسوده شهری در برابر زلزله با تأکید بر تاب‌آوری. مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری. شماره 36. صص 1-21.
پورمحمدی، محمدرضا؛ هادی، الهام و هادی، الناز؛ 1398. تبیین ابعاد اجتماعی- اقتصادی تاب‌آوری شهری در برابر زلزله مطالعه موردی: منطقه 4 شهر تبریز. مجله دانش پیشگیری و مدیریت بحران. شماره 1. صص 78-89.
داداش‌پور، هاشم؛ عادلی، زینب؛ 1394. سنجش ظرفیت‌های تاب‌آوری در مجموعه شهری قزوین. دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدیریت بحران. دوره 4. شماره 2. صص 73-84.
رضایی، محمدرضا؛ کاویان‌پور، گلشن؛ 1395. ارزیابی میزان تاب‌آوری اجتماعی و کالبدی- محیطی محلات شهری در مواجهه با سوانح طبیعی زلزله (مطالعه موردی: کلانشهر مشهد). سومین کنفرانس ملی مدیریت بحران و HSE در شریانهای حیاتی. صنایع و مدیریت شهری. تهران. صص 1-10.
رفیعیان، مجتبی؛ مطوف، شریف؛ نقشی‌زادیان، ساناز؛ 1395. سنجش مؤلفه‌های اجتماعات تاب‌آور در فرایند مدیریت بحران شهری (منطقه 17 شهرداری تهران(. مجلهعلمیپژوهشیصفه. شماره 55. صص 111-124.
رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا؛ صادقلو، طاهره؛ 1397. تاب‌آوری اجتماعات محلی در برابر مخاطرات محیطی. چاپ اول. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس. تهران.
ساسان‌پور، فرزانه؛ سلیمانی، محمد؛ ضیائیان، پرویز؛ دلفان‌آذری، زهرا؛ 1394. جایگاه محله در توسعه پایدار شهر (مطالعه موردی: محله‌های منطقه 10 شهرداری تهران). فصلنامه علمی-پژوهشی پژوهش‌های جغرافیایی انسانی. دوره 47. شماره 1. صص 159-176.
سلطانی اصل، تورج؛ ادیبی سعدی‌نژاد، فاطمه؛ پوراحمد، احمد؛ سرور، رحیم؛ 1399. تحلیل ساختاری عوامل مؤثر بر وضعیت آینده تاب‌آوری سکونتگاه‌های غیررسمی نمونه موردی: شهرک میان‌آباد اسلامشهر. نشریه علمی پژوهشی شهر ایمن. شماره 10.
شاهیوندی، احمد؛ قاسمی، مسعود؛ راست‌قلم، نیلوفر؛ 1399. آینده‌نگاری تاب‌آوری مسکن در منطقه 8 اصفهان با استفاده از روش تلفیقی سناریوپردازی و تحلیل اثرات متقاطع. فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات ساختار و کارکرد شهری. شماره 22. صص 131-153.
صداقت رستمی، کبریا؛ اعتماد، گیتی؛ بیدرام، رسول؛ ملاذ، جعفر؛ 1390. تدوین شاخص‌های شناسایی بافت‌های ناکارآمد. مجلهعلمیتخصصیبرنامه‌ریزی فضایی. شماره 1. صص 103-120.
علیزاده، خدیجه؛ 1396. شیوه مناسب معرفی دفاتر خدمات نوسازی به ساکنان محلات بافت فرسوده. نشریه اینترنتی سازمان نوسازی شهری تهران. سال هشتم. شماره 42. صص 91-97.
فیروزی، محمدعلی؛ محمدی ده‌چشمه، مصطفی؛ شمسایی زفرقندی، فتح‌اله؛ سعیدی، جعفر؛ 1399. شناسایی پیشران‌های مؤثر بر تاب‌آوری شهرهای مرزی (مطالعه موردی: شهر آبادان). نشریه بین‌المللی جغرافیا. سال هجدهم. شماره 66. صص 73-91.
محمدی، علیرضا؛ پاشازاده، اصغر؛ 1396. سنجش تاب‌آوری شهری در برابر خطر وقوع زلزله‌ مطالعه موردی: شهر اردبیل. نشریه پژوهش‌های دانش زمین. شماره 30. صص 112-126.
مفیدی، محمدرضا؛ 1398. سوانح و مجتمع‌های زیستی "مدیریت، برنامه‌ریزی و طراحی بهینه در مراحل پیش، حین و پس از سانحه". چاپ اول. تهران: انتشارات آذر و سیمای دانش.
مهندسان مشاور بوم‌سازگان؛ 1385. گزارش طرح جامع (راهبردی- ساختاری) شهر تهران.
مولایی، محمد مهدی؛ 1393. مقایسه الگوهای سازماندهی روش‌ها و تکنیک‌های آینده‌پژوهی. نخستین کنفرانس ملی آینده‌پژوهی و مدیریت و توسعه. شیراز.
 
Aldrich, D. P., & Meyer, M. A. 2015. “Social capital and community resilience”. American Behavioral Scientist. Vol 59. No 2. pp 254-269.
Alexander, D. 2011. Resilience against earthquakes: some practical suggestions for planners and managers. Journal of Seismology and Earthquake Engineering, 13(2), 109.
Béné ,C., Newsham, A., Davies, M., Ulrichs, M., & Godfrey‐Wood, R. J. J. o. I. D. 2014. Resilience poverty and development. 26(5), 598-623.
Cutter, S. L. 2015. The Landscape of Disas ter Resilience Indicators in the USA. Nat Hazards, 80, 741–758.
Feofilovs, M., & Romagnoli, F. 2020. Assessment of Urban Resilience to Natural Disasters with a System Dynamics Tool: Case Study of Latvian Municipality, Journal of Environmental and Climate Technologies, vol. 24, no. 3, pp. 249–264.
Gonçalves, L. A. P. J., & Ribeiro, P. J. G. 2020. Resilience of urban transportation systems. Concept, characteristics, and methods. Journal of Transport Geography, 102727.
Gordon, T., & Pease, A., 2006. “RT-Delphi: An Efficient, “Round-less” Almost Real Time Delphi Method”, Technological Forecasting and Social Change, Volume 73, Issue 4.
Kanno, Y. Fujita, S. & Ben-Haim, Y. 2017, Structural design for earthquake resilience: Info-gap management of uncertainty, Journal of  Structural Safety, Volume 69, 23-33.
Klein, R.J.T., Nicholls, J., & Thomalla, F. 2004. Resilience to natural hazards: How useful is this concept?", Environmental Hazards, No. (5), 35–45.
Koren, D. & Rus, K. 2019. The Potential of Open Space for Enhancing Urban Seismic Resilience: A literature Review, Journal of Sustainability 11(21):5942.
Mayunga, J. S. 2007, "Understanding and applying the concept of community disaster resilience: A capital-based approach", A Draft Working Paper Prepared for the Summer Academy for Social Vulnerability and Resilience Building, 22- 28.
Mileti, D.S. 1999, Disasters by Design: A Reassessment of Natural Hazards in the United States, Joseph Henry, Washington, DC.
Norris, F. H. et al. 2008. Community Resilience as a Metaphor, Theory, Set of Capacities and Strategy for Disaster. American Journal of Community Psychology, 41 (1 & 2).
Vigdor Gordon, A. Rohrbeck, R., &  Schwarz, J. 2019. Escaping the ‘Faster Horses’ Trap: Bridging Strategic Foresight and Design-Based Innovation, Journal of Technology Innovation Management Review. Vol 9, Issue 8, 30-42.
Zhang, Xi. & Li, H. 2019. Urban resilience and urban sustainability: What we know and what do not know?, International Journal of Cities, Volume 72, Part A, Pages 141-148.
CAPTCHA Image