فراکاوی و مرور سیستماتیک ادغام داده‌های عمق نوری آئروسل برگرفته از ماهواره با یادگیری ماشین در برآورد غلظت ذرات معلق ریز (PM2.5)

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

• رسول طاهریان اصفهانی ¹
• مهدی قنبرزاده لک ²

¹ گروه آموزشی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

² گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه ارومیه

10.22067/geoeh.2024.88696.1497

چکیده

قرار گرفتن در معرض ذرات ریز (PM2.5) آلاینده هوا، به ویژه در مناطقی که میانگین سالانه آن از دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی فراتر است، به طور قابل توجهی بر سلامت عمومی تأثیر می‌گذارد. در ایران، افزایش سطح مواجهه با PM2.5، به میزان قابل توجهی بر مرگ و میر در‌میان بزرگسالان نقش داشته است. محدودیت‌های پوشش مکانی و شکاف مقطعی داده‌های ایستگاه‌های پایش زمینی، چالش‌هایی را در مدیریت مؤثر کیفیت هوا ایجاد نموده است. محصولات فناوری‌های سنجش از دور، مانند عمق‌نوری‌آئروسل (AOD) برگرفته از حسگرهای MODIS، جایگزین امیدوارکننده‌ای در برآورد PM2.5 به شمار می‌روند. در مقاله حاضر، تحقیقات پیشین درزمینه استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین در برآورد غلظت PM2.5 بر اساس داده‌های AOD، مرور شده‌است. تجزیه و تحلیل ساختاری 127 مطالعه انتخاب شده، همبستگی‌های متفاوتی را بین AOD و PM2.5 نشان داد (R2 در محدوده 48 تا 99%)، که می‌تواند با بهره‌گیری از متغیرهای کمکی نظیر شرایط هواشناسی و عوامل محیطی، بهبود یابد. اگرچه ادغام این متغیرها، دقت برآورد را افزایش می‌دهد، ولی در عین حال، پیچیدگی و خطاهای بالقوه را در مدل‌های یادگیری‌ماشین افزایش خواهد داد. مدل‌های یادگیری ماشین ترکیبی عملکرد بهتری را در مقایسه باالگوریتم‌های فردی نشان می‌دهند، چراکه قابلیت انطباق، پردازش موازی و مدیریت داده‌های ازدست رفته را دارند. علی‌رغم پیشرفت‌های اخیر، هنوز چالش‌هایی به دلیل عدم قطعیت داده‌ها و دینامیک بودن پدیده‌های هواشناسی، باقی مانده‌اند. الگوریتم‌های یادگیری ماشین، اگرچه ابزاری قوی در برآورد PM2.5 بر اساس شاخص AOD ارائه می‌دهد، لیکن تحقیقات آتی در راستای رفع محدودیت‌ها و بهینه‌سازی عملکرد مدل متناسب با تغییرات محیطی، ضروری است.

کلیدواژه‌ها

• آلودگی هوای آزاد
• PM2.5
• AOD
• الگوریتم یادگیری ماشین
• مرور ساختار یافته و فراکاوی

موضوعات

• ریزگردها

---