TY - JOUR ID - 40432 TI - بررسی نقش تعامل الگوهای توأم بریدۀ کم‌فشار و رودباد جبهۀ قطبی در رخداد بارش سنگین فروردین‌ماه 1398 در استان لرستان JO - جغرافیا و مخاطرات محیطی JA - GEOEH LA - fa SN - 2322-1682 AU - رئیس پور, کوهزاد AU - عساکره, حسین AD - - استادیار اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران AD - – استاد اقلیم‌شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 11 IS - 3 SP - 225 EP - 249 KW - بریدۀ کم‌فشار KW - رودباد جبهۀ‌قطبی KW - واداشت جوی KW - کانون رطوبتی KW - استان لرستان DO - 10.22067/geoeh.2021.67237.0 N2 - بارش‌های سنگین به‌عنوان عامل مخاطره‌آمیز در بروز سیل، به‌طور مداوم خسارت‌های جبران‌ناپذیری در بیشتر مناطق، ازجمله استان لرستان وارد می‌کند. در این پژوهش به بررسی نقش تعامل الگوهای توأم بریدۀ کم‌فشار و رودباد جبهۀ قطبی در رخداد بارش سنگین فروردین‌ماه 1398 در استان لرستان پرداخته شد. برای نیل به این هدف، از چهار پایگاه داده شامل: فراسنج‌های پایش جوی روزانۀ (نقشه‌های فشار، دما، باد، تاوایی، رطوبت نسبی و ...) پایگاه  NCEP/NCAR با قدرت تفکیک مکانی 5/2 درجه جهت شناسایی الگوهای همدیدی مؤثر بر وضعیت هواشناختی منطقۀ موردمطالعه، نقشه‌های همپوشانی مدل عددی جهانیGFS با قدرت  تفکیک مکانی 13 کیلومتر برای بررسی تطبیقی جریان باد با فراسنج‌های موردمطالعه، داده‌های بارش ماهوارهTRMM  با قدرت تفکیک مکانی 25/0 درجه، جهت پایش توزیع فضایی بارش و داده‌های مشاهداتی ایستگاه هواشناسی خرم‌آباد بر اساس کدهای هواشناسی همدیدی (ww)، در راستای تحلیل وضعیت هوا در هنگام رخداد بارش سنگین، استفاده شد. نتایج حاصله حاکی از ناپایداری و صعود هوای مرطوب، توسط دو واداشت جوی بریدۀ کم‌فشار و رودباد جبهۀ‌قطبی و همگرا شدن جریانات مرطوب از سه کانون رطوبتی شمال اقیانوس هند، دریای سرخ و شرق مدیترانه می‌باشد. این ویژگی‌ها، شرایط همدیدی ـ دینامیکی لازم را برای وقوع بارش سنگین مهیا نمود. البته عوامل محیطی متعدد دیگری، از قبیل اشباع بودن لایه سطحی خاک به دلیل میزان بالای بارش در روزهای قبل از وقوع سیل و ... در تشدید سیل مذکور نقش داشته‌اند. UR - https://geoeh.um.ac.ir/article_40432.html L1 - https://geoeh.um.ac.ir/article_40432_4d6fb3e6b57317a3ef111542412f1c59.pdf ER -