TY - JOUR ID - 33522 TI - بررسی نقش تغییر کاربری اراضی در هیدروگراف سیل و نوسانات سطح آب زیر زمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره سو JO - جغرافیا و مخاطرات محیطی JA - GEOEH LA - fa SN - 2322-1682 AU - یاری, میثم AU - سلطانی گردفرامرزی, سمیه AU - قاسمی, محسن AD - دانشگاه اردکان Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 8 IS - 3 SP - 41 EP - 58 KW - کاربری اراضی KW - سیلاب KW - آب زیرزمینی KW - همبستگی KW - حوضه آبخیز قره‌سو اردبیل DO - 10.22067/geo.v8i3.80976 N2 - تغییرات کاربری اراضی موجب تغییر مؤلفه‌ های مختلف چرخه هیدرولوژیکی می‌شوند. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر کاربری ‌های مختلف و تغییرات آن طی سال‌ های 1371، 1381 و 1391 بر روی سیلاب و نوسانات آب زیرزمینی در بخشی از حوضه آبخیز قره‌سو اردبیل است. در ابتدا نقشه‌ های کاربری اراضی و شماره منحنی در سال‌های مذکور تهیه و روند تغییرات کاربری اراضی مطالعه و تأثیر آن بر سطح تراز آب زیرزمینی و رواناب بررسی و سپس شبیه‌سازی سیلاب با استفاده از مدل HEC-HMS انجام گردید. نتایج نشان داد که در طول دوره مورد مطالعه، مساحت کاربری جنگل، زراعت آبی و زمین بایر به ترتیب 54/2، 69/16 و 19/1 درصد کاهش و مساحت کاربری مرتع، زراعت دیم و مناطق مسکونی به ترتیب 74/5، 39/12 و 29/2 درصد افزایش یافته است. با توجه به مقدار شماره منحنی و شبیه‌سازی سیلاب، نتایج به دست آمده نشان داد که دبی اوج و حجم سیلاب به ترتیب با افزایش 49/9 و 67/6 درصدی رو به رو شده است. درنهایت این تغییرات باعث کاهش سطح آب زیرزمینی به میزان 14/6 متر (06/39 درصد) در طول دوره آماری 30 ساله شده است. محاسبه ضریب همبستگی بین کاربری ­های مختلف و حجم سیلاب و سطح آب زیرزمینی نشان داد که این متغیرها با کاربری ­های مرتع، زراعت دیم و مناطق مسکونی رابطه­ی مستقیم دارند، درحالی‌که با کاربری­های جنگل، زراعت آبی و زمین بایر دارای رابطه­ ی معکوس می­باشند. UR - https://geoeh.um.ac.ir/article_33522.html L1 - https://geoeh.um.ac.ir/article_33522_8e7ccb8ec50c660c8761a123136d996e.pdf ER -