TY - JOUR ID - 27046 TI - واکاوی سازوکار رخداد مخاطره برف‌های سنگین جلگه‌ی گیلان در نیم سده اخیر JO - جغرافیا و مخاطرات محیطی JA - GEOEH LA - fa SN - 2322-1682 AU - مومن پور, فروغ AU - نگاه, سمانه AU - هادی نژاد صبوری, شبنم AU - فرید مجتهدی, نیما AU - اسعدی اسکوئی, ابراهیم AD - اداره کل هواشناسی گیلان AD - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران AD - دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 2014 PY - 2014 VL - 3 IS - 1 SP - 17 EP - 36 KW - مخاطره برف سنگین KW - واچرخند سطحی KW - امواج غربی KW - الگوی ندال KW - منطقه همگرایی، جلگه گیلان DO - 10.22067/geo.v3i1.25371 N2 - به‌منظور مطالعه سازوکار همدیدی و دینامیکی بارش‌های سنگین برف در حاشیه جنوب‌غربی دریای کاسپین‌، برای دوره آماری 50 ساله (2012-1963) مجموعاً 80 روز همراه با بارش سنگین برف در 36 موج بارش شناسایی گردید. نتایج نشان می‌دهد، بارش‌های فوق، ماحصل شکل‌گیری دو الگوی مجزای واچرخندهای سطحی با منشأ ‌قاره‌ای و اقیانوسی به‌تنهایی و یا به‌صورت جفت شده با چرخندهای عرض‌های پایین‌تر که حامل شارهای گرما و رطوبت هستند، می‌باشند که در ترازهای میانی وردسپهر با حرکت مداری امواج غربی همراهی می‌کنند. شدت عملکرد براساس عواملی مانند محل شکل‌گیری، استقرار و نحوه گسترش توده‌هوا در سطح زمین، تقویت یا کاهش فشار مراکز چرخندی و واچرخندی، ‌تغییرات پراسنج‌های دینامیکی (نظیر ‌تاوایی، سرعت قائم، همگرایی) ناشی از واداشت‌ کوهساری و عوامل ترمودینامیکی حاصل از استقرار و عبور از روی منابع آبی (‌واداشت شارهای سطحی)در طول فعالیت سامانه‌ها و تغییرات میدان باد به‌ویژه سرعت عبور امواج غربی در وردسپهر میانی‌، مرتبط دانست. برش قائم میدان باد نشان‌دهنده شکل‌گیری منطقه همگرایی در حد واصل دره شاهرود تا شمال دره منجیل و محل دلتای سفیدرود در لایه‌های زیرین وردسپهر است. UR - https://geoeh.um.ac.ir/article_27046.html L1 - https://geoeh.um.ac.ir/article_27046_a83fa88adf0bec2627a7f9463279de00.pdf ER -