%0 Journal Article %T بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدودۀ تمتمان نازلو‌چای، شمال غرب ارومیه %J جغرافیا و مخاطرات محیطی %I دانشگاه فردوسی مشهد %Z 2322-1682 %A عباسیان ولندر, رضا %A روستایی, شهرام %A مختاری, داود %D 2022 %\ 09/23/2022 %V 11 %N 3 %P 43-65 %! بررسی رابطه اشکال کارستی و ساختارهای تکتونیکی محدودۀ تمتمان نازلو‌چای، شمال غرب ارومیه %K اشکال کارستی %K ساختارهای تکتونیکی %K پهنه‌بندی مخاطرات %K غار تمتمان %K نازلو چای ارومیه %R 10.22067/geoeh.2022.74930.1160 %X نتایج حاصل از بررسی­ منطقه محدودۀ تمتمان نازلو­چای، شمال غرب ارومیه، نشان می­دهد اقلیم منطقه نیمه‌خشک و سرد بوده و رژیم بارش آن مدیترانه­ای است. ژئومورفولوژی آن جوان و توپوگرافی­اش رابطه مستقیم با ساختارهای زمین­شناسی دارد؛ یعنی اغلب چین­ها و شکستگی­ها ارتفاعات را می­سازند. سنگ­شناسی سازند همراه با عملکرد فرآیندهای تکتونیکی که منجر به انحلال و ایجاد درزه و شکاف در سنگ­ها شده است، شرایط لازم را جهت تشکیل اشکال نه‌چندان تکامل‌یافته کارستی فراهم کرده است. مهم­ترین اشکال کارستی منطقه عبارتند از کارن، پیناکل­ها، کانال­ها و دولین انحلالی و حفرات انحلالی، چشمه­های کارستی و غارها که در امتداد درزه و شکاف­ها و گسل­ها گسترش یافته­اند و بیانگر ارتباط بین این اشکال و ساختارهای تکتونیکی منطقه هستند. در این تحقیق به‌منظور پی بردن به ارتباط بین تکتونیک و کارست­زایی، اقدام به اندازه­گیری شیب و امتداد شکستگی­ها (درزه­ها و گسل­ها) در 7 ناحیه شده است. نتایج به دست آمده از بررسی­های صحرایی و مقایسه آن‌ها با اطلاعات موجود در اسناد سنجش‌ازدور نشان می­دهد جهت غالب درزه­ها در منطقه با جهت گسل­ها انطباق دارد. همچنین مشخص شده است که اشکال کارستی بیشتر در امتداد همین درزه­ها به وجود آمده است. از طرف دیگر قسمت اعظم دره­ها با ساختارهای زمین­شناسی منطقه، یعنی گسل­ها و چین­ها نیز همخوانی دارد. بنابراین تکتونیک نقش مؤثری در ایجاد اشکال کارستی و مخاطرات آن در منطقه داشته است. بر اساس نقشه­ پهنه­بندی مخاطرات ریزش سنگ تولید شده، 77/3 درصد از کل منطقه در محدودۀ خطر بالا قرار دارد. %U https://geoeh.um.ac.ir/article_41823_83ac6b87ff1ee6c9b8dc1b3d4846f448.pdf